Lesje accepteren van omstandigheden en aanpassen

Lieve allemaal,

Allereerst nog de beste wensen voor het nieuwe jaar. Mag vast officieel niet meer, in Nederland dan; kan me niet indenken dat ze in Panama daar regels over hebben. 

Oudjaarsdag en Nieuwjaarsdag zijn dagen om snel te vergeten. Beide dagen heeft het bijna aan een stuk door geregend in Bocas del Toro. En dan kan je heel leuk op een tropisch eiland zitten, maar is er niks te doen behalve een boek lezen, drie wedstrijden Engels voetbal kijken en m'n smartgames spelletje doen. Oudjaarsavond hadden we geluk! Toen ik richting het hostel van Meike ging, regende het nog flink, maar er stopte precies een taxi bij mijn camping en die ging terug naar het centrum dus hoefde ik niet in de regen te wachten :) Wel weer een bijzondere rit, stapten 2 jongens van hooguit 20 jaar in (dat is niet vreemd, want je deelt hier altijd een taxi), de chauffeur stopte op meerdere plekken zoals een restaurant, wasserette, supermarktje om geen idee wat te doen want hij kwam met niks terug in de auto. Elke keer als hij uit de auto stapte gingen die jongens tegen me praten en als hij instapte hielden ze op. Begon natuurlijk met een sociaal 'Como estas' (hoe gaat het) en daarna ter zake 'Tienes novio' (heb je een vriend). Al doende leert men zullen we maar zeggen: altijd ja antwoorden. Daar namen deze jongens geen genoegen mee: waar is die dan? In Bocas? Hoezo niet? Thuis? Waarom ben jij hier en hij in Nederland? Ik verzon een geweldig verhaal dat hij moest werken, geen vakantie kon krijgen, omdat ik wilde reizen me liet gaan en dat hij volgende week kwam voor twee weken samen en dat ik nu naar wat vrienden ging voor een feestje. Was blij toen ik er was, wat een kruisverhoor! Biertje gedaan en gewacht tot de Duitse heren klaar waren om te gaan eten. Plekje zoeken om te eten wat naar hun wens was, was niet makkelijk. Sowieso waren veel restaurants gesloten, gereserveerd, of boden een heel menu aan wat wij niet wilden. Na lang zoeken een cafetaria gebonden met pizza, hamburger, vis, vlees. Allemaal een keuze gemaakt ennn jammer maar helaas we hebben geen pizza en het brood is op dus ook geen hamburgers: kip of vis hebben we wel. Nou eigenlijk wilden de mannen liever gaan, maar Meike en ik wilden eten dus zijn we toch blijven zitten. Duurde ontzettend lang, was ook erg druk, maar ondertussen veel Duits geleerd. Na het eten terug in het hostel voor het feestje. Het thema was tropical, alles was versierd en na een poosje kwamen er ook allerlei accessoires: rieten hoeden, zonnebrillen, hawaislingers, kettingen, echt heel erg leuk! Er was een dj, buiten op de vlonder kon je de lichtjes op de andere eilanden zien en later ook het vuurwerk! Veel mensen uit het hostel in Boquete waren ook hier, dus leuk om bekenden te hebben. Er was alleen geen aftelmoment, 'ineens' was het twaalf uur en toen was er wel wat vuurwerk, maar niet zoals thuis dat het losgaat. Hier was vuurwerk verdeeld tussen half 12 en half 2 en op meerdere plekken een beetje. Een heel ontspannen en gezellig feestje :) Daarna wilden we nog ergens anders heen, maar waarheen. Eerst wilden we met een boot naar iets op een ander eiland, maar daar kwamen zoveel mensen van terug dat we toch maar niet gingen. Dus toen naar La Iguana, daar is het elke avond feest, veel locals daar en wel oké maar niet super, dus op zoek naar iets anders. Overal werd alleen een entree gevraagd variërend van 10 tot 20 dollar en daar hadden we niet zo'n zin in omdat het best al laat was. Een jongen uit India wilde wel voor ons betalen als we daarna z'n drinken zouden betalen, maar dat leek ons ook geen goed plan. Na wat rondgelopen te hebben, was ik er wel klaar mee. Met Meike en een Duitser een taxi gezocht. Wel grappig dat hij vol bleef houden dat ik geen taxi moest delen want dat was niet veilig, maar zo werkt het hier gewoon niet! Toevallig moesten de mensen in de taxi twee huizen voor de camping zijn, dus dat was makkelijk! 

Niet heel lang geslapen dus wat dat betreft prima dat ik door de regen ook niet veel kon doen, hoewel ik liever een rustig dagje op het strand had gehad. Maar accepteren want je kunt het toch niet veranderen, het is al heel mooi dat ik in Bocas zo'n fijne Oud&Nieuw gehad heb! 's Avonds een laatste biertje met Meike gedaan en afscheid genomen, want zij gaat Noord en ik Zuid.

2 januari zou een gigantische drukke dag zijn qua verkeer omdat er op 1 januari geen bussen gingen, maar daar heb ik weinig van gemerkt. Misschien wel richting Costa Rica maar niet de andere kant op. Om half 7 moest ik bij de boot zijn. De campingman vertelde dat hij geen taxi voor me kon reserveren omdat die meestal gewoon niet kwamen opdagen om zes uur. Maar omdat het een maandag was en dan iedereen gaat werken, zouden er voldoende bussen en taxi's langskomen. Vol goede moed de straat op en serieus geen verkeer: in 5 minuten tijd geen enkele auto. Tsja dan maar lopen, gelukkig was het droog! Zou drie km zijn, zou ik net wel/niet redden dus flink de pas erin om in ieder geval maar bij de bebouwde kom te komen en hopen daar een taxi te vinden. Het was heel erg donker, wat zorgde dat ik zeker sneller ging lopen, tot er een taxi aankwam. Alleen die ging de andere kant op en vertelde dat er nauwelijks taxi's zijn zo vroeg: fraai vooruitzicht. Ik kneep 'm toen wel een beetje, maar verstand op nul en door stappen. Na 20 minuten kwam er godzijdank een auto en was ik op tijd bij het kantoortje voor de boot. Die ging alleen pas een kwartier later open, dus als ik helemaal had moeten lopen, had ik het ook gehaald. Er was nogal gedoe voordat we konden vertrekken want de Panamese passagiers wilden dat twee Duitse meisjes en ik verder naar voren gingen zitten, want er moest geschoven worden omdat er surfplanken mee moesten. Ik ben netjes verschoven en een van die meisjes ging er tegenin, want op de plekken verder naar voren heb je meer kans om nat te worden. Daarnaast was het weer eens flink gaan regenen, dus groot gelijk dat zij niet wilde schuiven. Uiteindelijk kwamen twee Panamezen naast mij zitten en toen liep het water via het zeil van het dak aan de zijkant de boot in en zat een van hen behoorlijk te vloeken; ik dacht precies dat bedoelde ze, dus lekker voor je! Het viel echt met bakken uit de hemel toen we gingen en ook aan de voorkant, waar o.a. mijn tas lag, liep het water de boot in. De zee was nogal wild en de boot klapte nonstop op de golven: niet fijn voor je rug omdat je elke keer tegen de houten rand van het bankje valt. Maar dat was niet het ergste. Halverwege legde de kapitein op open zee de boot stil en vroeg hij aan de man van de bagage of die kon meekijken, want hij wist niet meer welke richting we op moesten en die andere man gaf aan het ook niet te kunnen zien. Op dat moment had ik liever geen Spaans gekund; aan de gezichten van de Panamese passagiers kon ik zien dat ik het goed begrepen had. Gelukkig kwamen we daarna bij toeval (volgens mij) een boei tegen en toen wisten ze het weer. Maar dit was echt een moment van ogen dicht en hopen dat we aan land zijn als ik ze open doe. Dusja toen we in Almirante aankwamen, was het erg jammer dat al m'n spullen nat waren, maar ik was zo blij dat we aangekomen waren dat het maar bijzaak was. Snel in de taxi naar het busstation en in de bus naar Santiago. Ik wist al van anderen dat de airco op vriesstand zou staan maar het was echt niet normaal. Ik had een hemd, shirt, trui, windjack en sjaal aan en m'n capuchon op en had het nog koud. Mijn kleine rugzak liet ik lekker op m'n benen liggen want dat hield veel kou tegen. Wat geprobeerd te slapen en verder genoten van de rit. Een stuk door de bergen en daarna werd het steeds vlakker met veel akkerbouw overal. We kwamen een uur later dan gepland in Santiago aan, denk omdat er veel wegwerkzaamheden waren op de Panamericana waardoor er maar een rijstrook gebruikt mocht worden. Daar aangekomen was de bagageman niet blij want mijn backpack lag bij alle bagage naar Panama City. Tsja ik had duidelijk Santiago gezegd dus kon er ook niks aan doen dat men hem verkeerd had gelegd. Had best snel een taxi naar het busstation, die vertelde me dat ik drie bussen nodig had en zei dat hij me ook helemaal kon brengen. Les 2: nee dankjewel ik ben student en heb niet zoveel geld. Op het busstation stond de bus naar Chitré al klaar. Ik mocht nog wat te drinken halen, fijn want kon ik meteen wat laagjes uitdoen, en toen ik terugkwam lag mijn tas netjes in de bus. Was aan het kijken waar ik wilde gaan zitten, maar bleek dat ze de stoel naast de chauffeur voor me hadden vrijgehouden: superchill!! Nu had ik geen bezweet iemand naast me, veel beenruimte en mooi uitzicht. We waren erg snel in Chitré want deze bus stopte niet om mensen op te pikken alleen om eruit te laten. Geen idee waarom want er was nog plek maar wel fijn. In de bus zaten ook kippen en een haan in dozen. Bij de eerste keer kraaien, dacht ik nog dat het een beltoon was, maar op een gegeven moment was er een liedje op de radio dat de haan leuk vond, want hij bleef maar kraaien. Ik keek een keer rond waar het geluid vandaan kon komen en zag de dozen. Wel grappig want de chauffeur knikte van ja daar zitten ze in. In Chitré stond er ook al een bus naar Las Tablas klaar en toen we daar aankwamen vroegen ze waar ik heen ging, zodat ik bij de juiste busstop werd afgezet: zo aardig. Daar moest ik wel even wachten maar vertrokken we uiteindelijk toch nog eerder omdat de bus vol was. Vanaf Santiago viel het me reuze mee want ik was iets voor zes in Pedasí; een heel klein plaatsje waar de zon scheen!!!!! Eerst alle spullen uitgehangen om te laten drogen. Daarna was de supermarkt dicht (zo niet toeristisch is het daar) maar omdat je op zo'n reisdag altijd raar en weinig eet, ben ik gaan uiteten. Ik kwam uit bij een lokaal visrestaurantje waar veel locals zaten. De catch of the day was yellowfin tonijn en omdat we hier aan de Tuna Coast zitten, leek me dat een goede keus. En dat was het: een flinke moot, supervers, met sla en rijst en dat voor 8 dollar. Heerlijk maaltje!  Nog even in de tuin van het hostel gezeten, die heel leuk is ingericht met naast het zwembad een rieten overkapping met boomstronktafel, houten schommelbank en tafels met mozaïektegels erin. Daarna wel op tijd naar bed, want het was een lange dag.

Ochtend erna lekker rustig aan gedaan, rondje dorp gedaan wat echt heel klein is. En opa en oma gebeld: altijd fijn en leuk om even te kletsen. Bij de bakker mamallena gehaald, zo heten een aantal hostels hier en was ik wel benieuwd naar. Het is een soort bread pudding, erg lekker maar ook erg machtig. Ook nog even met mama gebeld en toen naar het strand gelopen. Via mijn hostel zou ik gratis naar een beachclub op een resort mogen, maar ik besloot toch naar het andere strand te lopen. Het zou ongeveer een half uurtje zijn, dat klopte niet echt, maar na 40 minuten in de hitte eindelijk bij het strand. Alleen het was een heel vies strand en het stonk behoorlijk, dus maar weer omgedraaid en naar de beachclub gelopen. Dat was iets minder dan een half uurtje, maar het was zo warm dat ik snakte naar een duik. Helaas bleek deze gesloten te zijn omdat ze de dag ervoor open waren geweest. Vaag verhaal maar jammer maar helaas. De dame bij de slagboom zei dat ik kon wachten op een auto naar het centrum, maar er kwam niet veel vervoer aan, dus ben ik maar terug gaan lopen. Na ongeveer 5 minuten stopte er een auto naast me met de vraag of ik een lift wilde. Het bleek de eigenaar van het resort en de dame bij de slagboom had verteld dat ik terug naar het centrum wilde: heeeel fijn. Deze man was ook de eigenaar van een restaurant dus als ik daarheen wilde, was ik welkom. Prima! Terug in het hostel lekker bij het zwembad gechilld :)

Via het hostel werd een shuttle geregeld naar een ander hostel van hun stukje verderop aan het strand. Dus besloten om dat te doen en dan ook een poosje te surfen. De weg ernaartoe was erg slecht met veel hobbels en kuilen, maar we reden overduidelijk steeds verder de bewoonde wereld uit. Onderweg veel maïsvelden gezien waar de maïs helemaal verdord opstond en uiteindelijk kwamen we aan bij Playa Venao. Dit is nu nog een miniplaatsje met bijna niks, maar naast dit hostel en in het centrum werd flink bijgebouwd, dus ben benieuwd hoe het er over vijf jaar daar uitziet. Het hostel zag er geweldig uit met allemaal fel gekleurde huisjes met rieten daken en het lag pal aan het strand. Er waren alleen amper golven, waardoor men meer aan het bodyboarden was dan surfen. Dat stadium heb ik wel gehad, dus geen board gehuurd. Lekker de hele dag wat gezond, gezwommen en geluierd! Omdat ik toch niet helemaal niks kan doen, heb ik een rondje gewandeld. Dat was een heel kort rondje want het was echt een heel klein plaatsje, maar leuk om te zien! Eind van de middag nog een zonsondergang meegepikt, dat blijft mooi en daar gegeten. Ik was met drie anderen uit het hostel en we hadden gehoord dat we voor de hamburgers moesten gaan, maar ook hier was het brood op. Jammer genoeg kwam mijn eten pas toen de rest het al op had. Mille disculpa natuurlijk, maar dat was nergens voor nodig: wat een lekker eten! De spiesjes met kip, ui, paprika en ananas waren echt heerlijk. Rond negen uur gingen we weer terug, eerst nog de sterrenhemel staan bewonderen. Het was heel helder en behoorlijk donker, dus er waren heel veel sterren te zien echt schitterend. Fijn dagje!!

En toen was het alweer tijd om naar Panama City te gaan. Bijtijds vertrokken (altijd fijner om speling te hebben en niet in het donker aan te komen). De bussen gingen elk half uur vanaf Pedasí maar zijn best klein, dus vol is vol. Daarom liep ik ruim op tijd richting de supermarkt en toen kon ik ineens met een andere bus mee naar Las Tablas: ideaal! In Las Tablas dropte deze bus me bij het busstation, hoewel het eigenlijk gewoon een tankstation was vanwaar bussen naar Panama City vertrokken. Heel even wachten maar en toen gingen we al. Superveel beenruimte en goede temperatuur, dus dit beloofde een goed ritje te worden! Eerste stuk was bekend, dus lekker liggen dutten en daarna genoten van alles wat er te zien was. Overal worden hele grote malls gebouwd, zelfs in kleine plaatsjes, dus ik denk dat het hier over een paar jaar flink veranderd zal zijn. Onderweg nog een korte stop, maar we waren snel in Panama. Het laatste stukje was door groene heuvels en daarna over de brug van het begin van het Panama Kanaal, vanwaar de gigantische haven te zien was: heel gaaf. Ik had gehoord dat Albrook terminal supergroot en chaotisch was, dus had me voorbereid op Retiro (Buenos Aires) in het kwadraat. Maar nergens voor nodig, het was best overzichtelijk. Heb een OVchipkaart gekocht en daarna gevraagd welke bus naar Multicentro ging en via maps.me bijgehouden waar ik eruit moest en hoe ik moest lopen. Perfecte reisdag en binnen 7 uur van deur tot deur! Onderweg in de bus was de skyline te zien, wat een heel gaaf gezicht is en mijn hostel zit midden tussen die hoge gebouwen. Eventjes met Sandra en Kevin gebeld en daarna naar het winkelcentrum gegaan omdat daar airco was en het idee fijn was om daarheen te kunnen. Dus gewoon wat rondgeslenterd en uiteindelijk alleen avondeten gehaald.

Gisteren ben ik naar het Kanaal gegaan. Dat kon met een tour, maar ik vond het leuker om zelf met de bus te gaan. Het was ook maar een keertje overstappen, dus dat was makkelijk. Aangekomen bij het kanaal kwam er net een supergrote boot de sluis binnen varen, dus snel een kaartje gehaald en het laatste stukje kunnen bekijken. En daarna kwam er gewoon nog een megagrote! Vanaf het platform was alles goed te zien. Vanwege trillingen mogen de schepen geen motoren aanhebben. Ze worden door middel van locomotiefjes aan beide zijden de locks in getrokken. Dit gaat heel langzaam, maar begrijpelijk gezien er maar weinig ruimte tussen schip en zijkant over is en je natuurlijk niet wil dat het schip tegen de zijkant botst. Daarna wordt eerst de eerste sluis gevuld en daarna gaat die naar de tweede. Een heel erg gaaf gezicht! En ik ben echt niet zo van dit soort dingen maar als je bedenkt dat men meer dan 100 jaar geleden met de hand dit gegraven heeft, denk je wel even wauw. Naast mij stond een Nederlands stel, gezellig mee gekletst toen de boot nog naar binnen moest worden getrokken. Alleen ze waren niet heel erg slim. Zij dachten dat de deuren van de tweede sluis gewoon open gezet zouden worden om zo op hetzelfde niveau te komen. Tsja ik ben niet echt thuis in dit soort waterwerken, maar mij leek het vanwege de kracht van het water onlogisch dat het zo zou gaan, dus ik zei dat ik dacht dat het water overgepompt zou worden en dat dan de deuren pas open zouden gaan. Dat vonden ze ook wel logisvher klinken. Lekker op mn gemak gekeken hoe deze tweede boot helemaal de sluis door werd gehaald en daarna nog het museum bekeken, wat ook heel interessant was. Als je ooit wijn uit Chili drinkt, die is waarschijnlijk via dit kanaal vervoerd! Per dag gaan er ongeveer 80 boten door, wat me veel lijkt door het tempo waarin het ging. Hoewel er een stukje verder een nieuwe sluis was, die ook meetelt. Ik vraag me ook af hoelang het inclusief wachttijd duurt voordat een boot van de Pacific naar de Caribbean is. Terug in de bus bedacht ik me dat het fijn is om even in de moderne wereld te zijn, maar dat zo'n grote stad toch niet echt mijn ding is: ik ben gewoon een provinciaaltje en geen big city girl. Helemaal prima om een paar dagen te zijn, maar meer ook niet. Ook best jammer dat ik 's avonds bericht had dat de boot naar Colombia twee dagen vertraagd is en ik dus nog twee dagen meer hier heb. Ik had al bericht gehad dat er slecht weer op komst was (mooie eilanden waar ik heen wil, staan gelijk aan slecht weer deze trip). Alleen maar goed dat ze het zo nauw in de gaten houden natuurlijk! En je doet er verder toch niks aan: dus accepteren maar. Op zich is dat slechte weer overal wel een goede les, het gooit mijn plannen elke keer in de war of zorgt ervoor dat ik niks kan doen. Allebei niet echt fijn voor mij, maar dus wel goed om mee om te leren gaan. 

Vanochtend in het zonnetje langs de Pacific naar Casco Viejo gelopen. Veel mensen aan het hardlopen en fietsen daar, ongeveer een minuut dacht ik oh goed idee dat hardlopen. Maar het was nu al erg warm, dus hardlopen zal toch teveel van het goede zijn. Fijn lopen met best veel parkjes en groen onderweg waar veel mensen aan het sproeien, harken en bladblazen waren, maar ze hadden eer van hun werk. Het oude centrum heeft een aantal hele mooie gebouwen, maar ook een deel wat vervallen is. Wel leuk om rond te lopen want er is veel te zien hier! Vanaf een plein aan de kust kan je ook goed alle boten zien die klaarliggen voor het kanaal en dat waren er veel vanochtend!
De informatie bijeenkomst voor de boot was verhelderend. Dat was fijn want na m'n vorige boottocht hoop ik dat deze veiliger gaat voelen, maar qua voorbereiding etc. klinkt het al beter. Daarnaast betekent slecht weer geen regen, maar betekent het vooral heel veel zon en flinke wind. Dus er is een grote kans dat de tassen en jezelf nat worden. Ook blijft er een kans dat we eventueel een dag langer onderweg zijn als de wind te erg is om over te varen. Geen probleem om vast te zitten in paradise denk ik! Toch voor sommigen mensen wel een probleem want er zijn er nog drie afgevallen, dus nu is de groep nog maar 18.
Na de briefing een lekkere empanada met ricotta en spinazie gegeten. Doet me denken aan m'n idee in Argentinië om een empanadabar te beginnen in Nijmegen. Wellicht kan ik hem uitbreiden met Panamese zoete lekkernijen als très leches en mamallena. Vind het sowieso leuk en lekker om alles hier uit te proberen qua eten, tot nog toe nog niks echt vies gegeten. En mocht dat ik een keer wel zo zijn, is dat onderdeel van het ontdekken. 
Op zoek naar de vismarkt eerst langs een grote supermarkt om tape en vuilniszakken voor m'n tassen te kopen. Aangeraden wordt om alles heel goed te verpakken en na het Bocas verhaal ga ik dat zeker doen! Tape was nogal een uitdaging want ik wist het Spaanse woord niet. Uiteindelijk iemand gevraagd en uitgelegd hoe of wat. En toen zag ik dat iets met tape aan het kassaraam was geplakt dus aangewezen, gaf hij aan dat ik naar de derde verdieping moest en gaf hij een stukje van die tape mee om te laten zien. Was achteraf niet nodig geweest want er was een rek met allerlei soorten tape. Daarna op zoek naar de vismarkt alleen gaf maps.me een andere locatie aan, dus toen liep ik ineens middenin local en best arm Panama zonder toeristen. Voor het eerst dat het me beter leek om m'n rugzak aan de voorkant te dragen. Paar keer de weg gevraagd en toen de vismarkt gevonden. Daar was ik vanochtend langs gelopen en toen heb ik een poosje staan kijken naar de bedrijvigheid van de vissers en verkopers maar me niet gerealiseerd dat dat de markt was. Blijft leuk om langs de kraampjes te lopen en alle vissen, groot/klein, vissenkoppen en schaaldieren te bekijken. Dingetje van hier is ceviche in allerlei soorten in een beker te kopen. Ik had voor gewone vis gekozen, superlekker!! Je schijnt hier ook prima avondeten te kunnen eten, dus misschien ga ik dat nog een keer doen. Teruglopen vond ik toch wel te ver en toen ik naar de halte liep, kwam mijn bus er net aan (herken inmiddels de plaatsen op de voorkant) iemand die bij de halte stond, zag dat ik ook nog meewilde en liet de chauffeur wachten: heel fijn!! Net even met Marleen gebeld, leuk om even bij te kletsen :) En nu ga ik maar eens bedenken wat ik morgen en maandag kan doen. Er gaat een boot naar een eilandje hier voor de kust en heb gehoord dat je hier ook fietsen kan huren, dus wellicht ga ik dat doen. Beetje afhankelijk van wat het weer doet, omdat het hier elke middag betrekt. 

Via veel van jullie heb ik begrepen dat het in Holanda koud, glad en wit is met korte dagen. Eerlijk gezegd heb ik er geen problemen mee dat ik dat mis. Voor iedereen die van sneeuw houdt, geniet ervan! En doe allemaal voorzichtig met de gladheid. Tot vanuit Colombia!

Liefs, Xx Astrid